Λάθη και παρερμηνείες αναφορικά με τη στοματική υγιεινή 

 Η στοματική υγεία αποτελεί αδιαμφισβήτητα παράγοντα ευεξίας και ένα δείκτη γενικότερης σωματικής υγείας στο σύγχρονο άνθρωπο. Στα πλαίσια αυτής και υπό τον καταιγισμό των δεκάδων διαφημίσεων, δημιουργούνται συχνά ασάφειες και παρερμηνείες σχετικά με τους τρόπους επίτευξης μιας σωστής στοματικής υγιεινής.

 Αρχικά, οι οδοντόκρεμες δεν αποτελούν το κομβικό μέσο στην απομάκρυνση της οδοντικής πλάκας και στην καταπολέμηση της τερηδόνας. Το μεγαλύτερο μέρος της οδοντικής πλάκας απομακρύνεται με τον μηχανικό καθαρισμό των δοντιών (χρήση οδοντόβουρτσας). Οι οδοντόκρεμες μέσω του φθορίου που περιέχουν και απελευθερώνουν, αναστέλλουν τον πολλαπλασιασμό των μικροβίων με χημικό τρόπο και στην ουσία αποτελούν ένα επικουρικό μέσο καθαρισμού των δοντιών.

Σχετικά με τις οδοντόβουρτσες, προτιμότερο είναι να χρησιμοποιούνται αυτές που έχουν απλή κατασκευή και μεγάλο και πυκνό αριθμό τριχών στην κεφαλή της οδοντόβουρτσας, παρά περίτεχνες οδοντόβουρτσες με μεμβράνες και περίεργη διάταξη των τριχών. Στην πράξη οι πυκνά διατεταγμένες τρίχες της οδοντόβουρτσας είναι αυτές που παρέχουν την καλύτερη απομάκρυνση της οδοντικής πλάκας. Επιπλέον, ο χρόνος του βουρτσίσματος πρέπει να είναι τουλάχιστον 5 λεπτά, για να είμαστε σίγουροι ότι θα περάσουμε απ' όλες τις οδοντικές επιφάνειες.

 

 Κατόπιν, μεγάλη είναι η σημασία των μέσων μεσοδόντιου καθαρισμού (οδοντικό νήμα, μεσοδόντια βουρτσάκια). Έρευνες έχουν αποδείξει ότι η πλειονότητα των νεαρών ενηλίκων, ευαισθητοποιημένων σε θέματα στοματικής υγιεινής, παρουσιάζουν σε μεγάλο ποσοστό τερηδόνες στις όμορες (γειτονικές) επιφάνειες των δοντιών, στις οποίες πολύ εύκολα ενσφηνώνονται υπολείμματα τροφών. Αυτό συμβαίνει καθώς η πλειονότητα εξ αυτών ναι μεν βουρτσίζουν αλλά συχνά αγνοούν τη σημασία της χρήσης μέσων μεσοδόντιου καθαρισμού και

επακόλουθα την παραλείπουν.

 Επιπροσθέτως, όσον αφορά τη συχνότητα του βουρτσίσματος των δοντιών, δεν υπάρχει λόγος να γίνονται υπερβολές. Αρκεί να πραγματοποιείται μία φορά την ημέρα (το βράδυ), αλλά με τον σωστό τρόπο, παρά να βουρτσίζουμε διαρκώς τα δόντια μας μετά από κάθε λήψη τροφής. Ακόμα και το πρωινό βούρτσισμα, του οποίου οι περισσότεροι είναι φανατικοί οπαδοί, δεν προσφέρει κάτι το ουσιώδες σε έναν φυσιολογικό άνθρωπο από πλευράς υγιεινής, παρά γίνεται κυρίως για κοινωνικούς λόγους. Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι ο χρόνος που απαιτείται έτσι ώστε τα μικρόβια να δημιουργήσουν τον βιοϋμένα της πλάκας (αρχική της μορφή) είναι 48 ώρες. Επομένως, το συχνό και επίμονο βούρτσισμα των δοντιών για τον μέσο άνθρωπο είναι περισσότερο πιθανό να προκαλέσει προβλήματα, όπως αποτριβές της αδαμαντίνης, παρά να ευεργετήσει τα δόντια.

 Στη συνέχεια, το βούρτσισμα των δοντιών καλό είναι να διεκπεραιώνεται 1 με 2 ώρες μετά τη λήψη τροφής, ειδικά αν αυτή είναι όξινη. Μετά από κάθε γεύμα το pH του στόματος μειώνεται κάτω απ' το οριακό pH της αδαμαντίνης (5,5), με αποτέλεσμα τα δόντια να καθίστανται ευάλωτα σε κάθε αποτρεπτική δύναμη που ασκείται σε αυτά (π.χ. βούρτσισμα). Εφόσον παρέλθει το διάστημα αυτό, το pH του στόματος αποκαθίσταται στο φυσιολογικό λόγω της ρυθμιστικής ικανότητας του σάλιου, οπότε είναι η κατάλληλη περίοδος για να πραγματοποιηθεί το βούρτσισμα.

 Τέλος, δεν υπάρχει λόγος να δαιμονοποιούμε τα γλυκά και τη ζάχαρη γενικότερα. Η λήψη ζάχαρης μέσα από τα γλυκά σε μία δόση (εφάπαξ) μειώνει μεν σε μεγάλο βαθμό το pH του στόματος, όμως το σάλιο ενός φυσιολογικού ανθρώπου έχει την ικανότητα να επαναφέρει το pH σε αποδεκτά για το στόμα επίπεδα μέσα στην επόμενη μισή με μία ώρα. Συνεπώς δεν προλαβαίνει να δράσει καταστρεπτικά στα δόντια. Προσοχή ωστόσο απαιτείται στην κατανάλωση κολλωδών ζαχαρούχων τροφών, οι οποίες συχνά σφηνώνουν ανάμεσα στα δόντια και απομακρύνονται δύσκολα ακόμα και με το βούρτσισμα, οπότε αποτελούν μια διαρκή πηγή παροχής ζάχαρης για τα μικρόβια του στόματος. Επίσης, σημαντικό είναι η ζάχαρη να μην προσλαμβάνεται για μακρά χρονικά διαστήματα, συνεχή κυρίως ή περιοδικά, γιατί τότε το pH του σάλιου παραμένει πολύ χαμηλό για ανάλογο χρόνο, οπότε ευνοείται η καταστρεπτική επίδραση στα δόντια και αυξάνεται ο τερηδονικός κίνδυνος.

 Συμπερασματικά, καλό είναι να λαμβάνουμε υπόψη τα πρότυπα και τις τάσεις που προβάλλονται μέσω των διαφημίσεων σχετικά με τη στοματική υγεία, αλλά οφείλουμε κιόλας να τα αντιμετωπίζουμε με σκεπτικισμό. Καταλυτικό ρόλο παίζει σε κάθε περίπτωση η άποψη του ειδικού, τον οποίο και πρέπει να συμβουλευόμαστε.

                                                           γράφει ο Ρίκυ, φοιτητής Οδοντιατρικής